ഇഷ്ടദാനം (Gift Deed) അഥവാ ദാനാധാരം, ഒരു വ്യക്തി തന്റെ സ്വത്ത് യാതൊരു പ്രതിഫലവും കൂടാതെ, സ്നേഹബന്ധത്തിൻ്റെയോ വാത്സല്യത്തിൻ്റെയോ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ മറ്റൊരാള്‍ക്ക് കൈമാറ്റം ചെയ്യുന്ന നിയമപരമായ പ്രക്രിയയാണ്.
ഇത് പലപ്പോഴും കുടുംബബന്ധങ്ങള്‍ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള ഉപാധിയായി കാണാമെങ്കിലും, വേണ്ടത്ര നിയമപരമായ അറിവോ മുൻകരുതലുകളോ ഇല്ലാതെ നടത്തുന്ന ഇഷ്ടദാനങ്ങള്‍ പലപ്പോഴും വലിയ നിയമക്കുരുക്കുകളിലേക്കും, കോടതി വ്യവഹാരങ്ങളിലേക്കും, ബന്ധങ്ങളുടെ തകർച്ചയിലേക്കും നയിച്ചേക്കാം.
സ്വത്ത് കൈമാറ്റം എന്നതിലുപരി, അതിൻ്റെ നിയമപരമായ സാധുതയും, ഭാവിയിലെ പ്രത്യാഘാതങ്ങളും മനസ്സിലാക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ദാതാവിനും (Donor) സ്വീകരിക്കുന്നയാള്‍ക്കും (Donee) ഒരുപോലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഈ വിഷയത്തില്‍ ഏവരും നേരിടാൻ സാധ്യതയുള്ള അഞ്ച് പ്രധാന കുരുക്കുകളും അവയെ അതിജീവിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട നിയമപരമായ കാര്യങ്ങളും വിശദമായി പരിശോധിക്കാം.
രജിസ്ട്രേഷൻ എന്ന അടിസ്ഥാന നിയമം:
ഇഷ്ടദാനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പലരും വരുത്തുന്ന ആദ്യത്തെതും, ഏറ്റവും വലിയതുമായ പിഴവ് സ്വത്ത് കൈമാറ്റം രജിസ്റ്റർ ചെയ്യുന്നതിലുള്ള അലംഭാവമാണ്. 'ട്രാൻസ്ഫർ ഓഫ് പ്രോപ്പർട്ടി ആക്റ്റ്, 1882' പ്രകാരം, സ്ഥിരമായ സ്വത്തുക്കള്‍ (Immovable Property) ഇഷ്ടദാനമായി കൈമാറ്റം ചെയ്യുമ്ബോള്‍, അത് നിർബന്ധമായും രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിരിക്കണം.
രജിസ്ട്രേഷൻ കൂടാതെ തയ്യാറാക്കുന്ന ഇഷ്ടദാന രേഖകള്‍ക്ക് നിയമപരമായ സാധുത ലഭിക്കില്ല. കേവലം ഒരു കടലാസില്‍ എഴുതി ഒപ്പിട്ടാല്‍ മാത്രം കൈമാറ്റം പൂർത്തിയാവുകയില്ല.
ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട നിയമപരമായ കാര്യം: ഇഷ്ടദാനം നല്‍കുന്ന വ്യക്തിയുടെ ജീവിതാവസ്ഥയില്‍ തന്നെ അത് രജിസ്റ്റർ ചെയ്യുകയും, സ്വീകരിക്കുന്ന വ്യക്തി അത് സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തിരിക്കണം. രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത ആധാരത്തിലൂടെ മാത്രമേ സ്വത്തിന്റെ പൂർണ്ണ ഉടമസ്ഥാവകാശം സ്വീകരിക്കുന്ന വ്യക്തിക്ക് കൈവരുകയുള്ളൂ. സ്റ്റാമ്ബ് ഡ്യൂട്ടി അടച്ച്‌, സബ് രജിസ്ട്രാർ ഓഫീസില്‍ രേഖാമൂലം രജിസ്റ്റർ ചെയ്യുന്നത് ഭാവിയിലെ എല്ലാ തർക്കങ്ങള്‍ക്കും അറുതി വരുത്തുന്നതിന് അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്. കൃത്യമായ സ്റ്റാമ്ബ് ഡ്യൂട്ടി അടക്കാത്ത പക്ഷം ആധാരത്തിന് നിയമപരമായ സാധുത കുറയും.
2. മുതിർന്ന പൗരന്മാരുടെ സംരക്ഷണ നിയമവും തിരിച്ചെടുക്കാനുള്ള സാധ്യതയും
ഇക്കാലത്ത് ഇഷ്ടദാനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ നിയമപ്രശ്നങ്ങള്‍ ഉണ്ടാക്കുന്ന ഒന്നാണ് 'മുതിർന്ന പൗരന്മാരുടെയും രക്ഷിതാക്കളുടെയും സംരക്ഷണവും ക്ഷേമവും ഉറപ്പാക്കാനുള്ള നിയമം, 2007' നല്‍കുന്ന അധികാരം. സ്വന്തം മക്കള്‍ക്കോ ബന്ധുക്കള്‍ക്കോ സ്വത്ത് ഇഷ്ടദാനമായി നല്‍കിയ ശേഷം, അവർ ദാതാവിനെ വേണ്ടവിധം സംരക്ഷിക്കുകയോ പരിചരിക്കുകയോ ചെയ്യാതെ വരുമ്ബോള്‍ ഉണ്ടാകുന്ന പ്രശ്നമാണിത്.
ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട നിയമപരമായ കാര്യം: ഈ നിയമത്തിലെ 23-ാം വകുപ്പ് പ്രകാരം, ഇഷ്ടദാനം ചെയ്തതിനുശേഷം സ്വീകർത്താവ്, ദാതാവിനെ പരിചരിക്കുകയോ, വേണ്ട സംരക്ഷണം നല്‍കുകയോ ചെയ്യുന്നതില്‍ വീഴ്ച വരുത്തുകയാണെങ്കില്‍, അത് വഞ്ചനയുടെയോ അന്യായ സ്വാധീനത്തിൻ്റെയോ ഫലമായി നടന്ന കൈമാറ്റമായി കണക്കാക്കി, ദാനാധാരം റദ്ദാക്കാൻ ട്രൈബ്യൂണലിന് അധികാരമുണ്ട്.
അതായത്, ഇഷ്ടദാനം നല്‍കുന്നത് ദാതാവിനുള്ള സംരക്ഷണവും പരിചരണവും ലഭിക്കുമെന്ന ഉറപ്പിന്മേല്‍ ആകണം. ഈ വ്യവസ്ഥ പാലിക്കപ്പെടുന്നില്ലെങ്കില്‍, ദാനം നിയമപരമായി തിരികെ എടുക്കാൻ സാധിക്കും. ഇത് ദാനാധാരത്തിലെ ഒരു പ്രധാന 'കുരുക്ക്' ആണ്, പ്രത്യേകിച്ച്‌ മുതിർന്ന പൗരന്മാരെ സംബന്ധിച്ച്‌.
3. ദാതാവിൻ്റെ സമ്മതവും അന്യായ സ്വാധീനവും:
ഇഷ്ടദാനം സാധുവാകണമെങ്കില്‍, അത് ദാതാവിൻ്റെ സ്വമേധയായുള്ളതും, സന്തോഷത്തോടു കൂടിയുള്ളതുമായ കൈമാറ്റമായിരിക്കണം. ഭീഷണി, നിർബന്ധം, വഞ്ചന, അല്ലെങ്കില്‍ അന്യായ സ്വാധീനം എന്നിവയിലൂടെ നേടിയെടുക്കുന്ന ഇഷ്ടദാനങ്ങള്‍ നിയമപരമായി നിലനില്‍ക്കില്ല.
പലപ്പോഴും, കുടുംബാംഗങ്ങള്‍ക്കിടയില്‍, പ്രത്യേകിച്ച്‌ രോഗശയ്യയിലുള്ളവരോ പ്രായമായവരോ ആയ വ്യക്തികളെ സ്വാധീനിച്ച്‌ സ്വത്ത് കൈക്കലാക്കാൻ ശ്രമിക്കാറുണ്ട്.
ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട നിയമപരമായ കാര്യം:
ഇഷ്ടദാനം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുകയാണെങ്കില്‍, അത് സ്വമേധയാ ആയിരുന്നു എന്ന് തെളിയിക്കാനുള്ള ബാധ്യത സ്വീകർത്താവിനായിരിക്കും. ദാതാവിൻ്റെ ആരോഗ്യനില, മാനസികാവസ്ഥ, ഇഷ്ടദാനം നല്‍കിയ സാഹചര്യം എന്നിവ കോടതി വിശദമായി പരിശോധിക്കും. ഇന്ത്യൻ കരാർ നിയമം അനുസരിച്ച്‌, നിർബന്ധിച്ചുള്ള കൈമാറ്റം ശൂന്യമായി പ്രഖ്യാപിക്കാൻ സാധിക്കും. അതിനാല്‍, ഇഷ്ടദാന സമയത്ത് ദാതാവ് നല്ല മാനസികാവസ്ഥയിലായിരുന്നു എന്നും, പൂർണ്ണ സമ്മതത്തോടെയാണ് നല്‍കിയതെന്നും തെളിയിക്കുന്നതിന് മെഡിക്കല്‍ സർട്ടിഫിക്കറ്റുകളോ സാക്ഷികളോ ഉണ്ടായിരിക്കുന്നത് ഉചിതമാണ്.
4. സ്വീകർത്താവിൻ്റെ സ്വീകാര്യതയും, കൈവശാവകാശ കൈമാറ്റവും
ഇഷ്ടദാനം പൂർണ്ണമാകുന്നത് സ്വത്ത് കൈമാറ്റം ചെയ്യുന്ന വ്യക്തിയുടെ താല്‍പ്പര്യം പോലെ തന്നെ, സ്വീകരിക്കുന്ന വ്യക്തിയുടെ സ്വീകാര്യത കൂടി രേഖപ്പെടുത്തുമ്ബോളാണ്. ദാതാവ് ജീവിച്ചിരിക്കുമ്ബോള്‍ തന്നെ സ്വീകർത്താവ് ഇഷ്ടദാനം സ്വീകരിച്ചിരിക്കണം. സ്വത്ത് കൈവശം വെക്കുന്നതിലുള്ള മാറ്റവും ഈ പ്രക്രിയയുടെ നിർണായകമായ ഒരു വശമാണ്.
ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട നിയമപരമായ കാര്യം:
ദാനം നല്‍കുന്നയാള്‍ മരിച്ചതിന് ശേഷം സ്വീകാര്യത നടന്നാല്‍, ആ ഇഷ്ടദാനം നിയമപരമായി അസാധുവാകും. അതിനാല്‍, രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത ഇഷ്ടദാന ആധാരത്തില്‍ സ്വീകർത്താവ് 'സ്വീകരിച്ചു' എന്ന് രേഖപ്പെടുത്തുകയും ഒപ്പിടുകയും ചെയ്യണം. കൂടാതെ, സ്വത്ത് കൈവശം വെച്ചനുഭവിക്കുന്നതിന്റെ പൂർണ്ണ അധികാരം സ്വീകർത്താവിലേക്ക് കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടുകയും വേണം. വസ്തുവിന്റെ കൈവശാവകാശം (Possession) സ്വീകർത്താവിന് ലഭിച്ചു എന്നതിന് രേഖാപരമായ തെളിവുകള്‍, ഉദാഹരണത്തിന്, പോക്കുവരവ്, കരം അടച്ചത് സൂക്ഷിക്കുന്നത് ഈ കുരുക്ക് അഴിക്കാൻ സഹായിക്കും.
5. ഇഷ്ടദാനം റദ്ദാക്കാനുള്ള വ്യവസ്ഥകളും നിബന്ധനകളും
ഒരിക്കല്‍ പൂർണ്ണമായ ഇഷ്ടദാനം സാധാരണയായി മാറ്റാൻ കഴിയില്ല. എങ്കിലും, ഇഷ്ടദാനം റദ്ദാക്കാൻ കഴിയുന്ന ചില പ്രത്യേക സാഹചര്യങ്ങള്‍ നിയമത്തില്‍ പറയുന്നുണ്ട്. ഇത് ഇഷ്ടദാനത്തിലെ ഏറ്റവും സൂക്ഷ്മമായ കുരുക്കുകളില്‍ ഒന്നാണ്. ദാതാവിന്റെ ഇഷ്ടത്തിനനുസരിച്ച്‌ പിന്നീട് അത് മാറ്റി എഴുതാൻ കഴിയില്ല.
ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട നിയമപരമായ കാര്യം:
'ട്രാൻസ്ഫർ ഓഫ് പ്രോപ്പർട്ടി ആക്റ്റ്' സെക്ഷൻ 126 അനുസരിച്ച്‌, ഇഷ്ടദാനം റദ്ദാക്കണമെങ്കില്‍, അത് ദാനാധാരത്തില്‍ തന്നെ വ്യക്തമായി രേഖപ്പെടുത്തിയ ഒരു ഉപാധിയെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കണം. ദാതാവിൻ്റെ മാത്രം ഇഷ്ടത്തിനനുസരിച്ച്‌ റദ്ദാക്കാൻ കഴിയുന്ന ഒരു ഉപാധിയും നിയമപരമായി നിലനില്‍ക്കില്ല.
ഉദാഹരണത്തിന്, ഒരു പ്രത്യേക സംഭവം നടന്നാല്‍, ദാതാവ് മരണപ്പെട്ടാല്‍ ഒഴികെ, ദാനം റദ്ദാക്കുമെന്നുള്ള ഉപാധി നിയമപരമാണ്. എന്നാല്‍, 'എപ്പോള്‍ വേണമെങ്കിലും ദാതാവിന് ദാനം റദ്ദാക്കാം' എന്ന വ്യവസ്ഥ നിയമപരമായി സാധുവല്ല. റദ്ദാക്കാൻ ഒരു കാരണം ഉണ്ടെങ്കില്‍, അത് കോടതി വഴി മാത്രമേ സാധ്യമാകൂ. റദ്ദാക്കല്‍ വ്യവസ്ഥകള്‍ വ്യക്തവും, ദാതാവിൻ്റെ ഇച്ഛയെ മാത്രം ആശ്രയിക്കാത്തതുമായിരിക്കണം.
ഈ ലേഖനത്തില്‍ നല്‍കിയിട്ടുള്ള വിവരങ്ങള്‍ പൊതുവായ നിയമപരമായ അറിവിനും വിദ്യാഭ്യാസ ആവശ്യങ്ങള്‍ക്കും വേണ്ടി മാത്രമുള്ളതാണ്. ഇവ ഒരു നിയമോപദേശമായി കണക്കാക്കരുത്. ഓരോ ഇഷ്ടദാനവും അതിൻ്റേതായ പ്രത്യേക സാഹചര്യങ്ങളെയും, പ്രാബല്യത്തിലുള്ള നിയമങ്ങളെയും ആശ്രയിച്ചിരിക്കും. അതിനാല്‍, ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള ഇഷ്ടദാനം നടത്തുന്നതിനോ, അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിയമപരമായ പ്രശ്നങ്ങള്‍ പരിഹരിക്കുന്നതിനോ മുമ്ബ്, നിയമപരമായ കാര്യങ്ങളില്‍ പ്രാവീണ്യമുള്ള ഒരു അഭിഭാഷകനുമായി കൂടിയാലോചിച്ച്‌ വ്യക്തമായ നിയമോപദേശം തേടേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്.
